In-Depth review: AMD Radeon RX 6900 XT

AMD Radeon RX 6900 XT 16 GB

De RX6900XT reference kaart van AMD brengt het merk weer in de top van de videokaart wereld. Kaart ziet er strak uit, is stil, koel en zuinig vergeleken met de NVIDIA kaarten. Helaas blijft de kaart achter op het gebied van Raytracing en is beschikbaarheid een dingetje.

Top

Prima bouwkwaliteit
Temperaturen zijn op orde
Vrij stil
Strak uiterlijk
Vrij zuinig voor een high-end kaart
Redelijke overklokker

Flop

Prijzig ten opzichte van de winst vergeleken met een 6800XT
Vrij weinig RGB
Kaart blijft achter op Raytracing

Voor ik deze review begin: deze kaart is door mijzelf aangeschaft via de webshop van AMD. Mocht iemand hier aan twijfelen dan is een factuur te overhandigen. Deze kaart zal uiteindelijk gebruikt gaan worden in mijn Team Red build (een complete AMD build met een Radeon/Rooieduvel tint)

In 2019 kwam AMD met nieuwe videokaarten op de markt die eindelijk gebruik gingen maken van een nieuwe architectuur. Na jaren lang gebruik gemaakt te hebben van de GCN architectuur wisselde men naar de nieuwe RDNA architectuur. Het verschil met de NVIDIA kaarten werd al een stuk kleiner, ook al was er een behoorlijk gat ontstaan in de jaren dat AMD gebruik maakte van dezelfde chips. Eind 2020 kwam AMD met de verbeterde versie van de RDNA met de verrassende naam: RDNA2. De naam van de reeks was net zo verrassend: de AMD 6000 reeks.

AMD had bij de introductie van RDNA2 drie verschillende kaarten tot hun beschikking. Daar waren de RX 6800, RX 6800 XT en de RX 6900 XT. De laatstgenoemde kaart is het vlaggenschip van AMD en moet volgens AMD zelf concurreren met de RTX 3090 van NVIDIA. Dat is ook het beste meetpunt voor AMD want een 6900 XT vergelijken met een kaart van de vorige generatie is niet verstandig. De hoogste geplaatste kaart toen was de RX 5700 XT en die is van een andere categorie.

Natuurlijk zijn verschillende fabrikanten er als de kippen bij om kaarten op de markt te brengen. Echter heeft AMD ook eigen kaarten die ze verkopen. Deze zijn alleen te koop op hun eigen webshop maar ze zijn normaal gesproken uitverkocht. Tegenwoordig is er elke donderdagmiddag rond 16.00 een evenement waarbij er weer kaarten te koop zijn. Hier moet je wel geluk voor hebben dat je er doorheen komt. De kaart die vandaag op de testplank ligt is de AMD Radeon RX 6900 XT reference kaart. De prijs van deze kaart lag ooit op €1000,- maar zit tegenwoordig op €1165,-. Maar hoe goed is deze kaart ten opzichte van een AIB kaart? We gaan het zien in deze review.

Architectuur
Specificaties
Unboxing
Prestaties

Synthetische Benchmarks
Full HD
1440P
4K Resolutie

Software
Overclocking
Temperaturen en verbruik
Conclusie

Voordat we echt naar de videokaart gaan kijken, werpen we eerst even een korte blik op de GPU zelf. Deze GPU is de tweede generatie chip die gebaseerd is op de RDNA architectuur. Na jaren gebruik te maken van refreshes op het GCN platform legde AMD met de 5000 reeks RDNA op de tafel. RDNA staat voor niets meer dan Radeon DNA. Bij de 5000 serie zagen we al forse verbeteringen als het vergeleken wordt met GCN en AMD’s kaarten maakten een grote sprong op het prestatievlak.

Met RDNA2 moet het gat met concurrent NVIDIA weer een heel stuk kleiner worden. Maar natuurlijk wil je dan ook dat het stroomverbruik binnen de perken blijft. Immers: hoe minder stroom verbruikt wordt, hoe koeler de videokaart blijft. Één van de manieren om dit voor elkaar te krijgen is het gebruik van de Infinity Cache, iets wat bij AMD moederborden ook gebruikt wordt. Door deze cache is het mogelijk veel hogere snelheden te behalen bij een kleinere geheugenbus. Doordat de Infinity Cache fungeert als versterker wordt de bandbreedte uiteindelijk maar liefst 3,25x efficiënter dan de standaard bussnelheid van het geheugen. Dit is zelfs sneller dan het standaard GDDR6X geheugen wat prijziger is om te implementeren. Al is het plaatsen van de 128MB cache ook best prijzig: dit kost namelijk wel extra ruimte op een kaart.

Ook al wordt bij de RDNA2 kaarten gebruik gemaakt van dezelfde chipgroottes en procedé als bij de 5000-reeks kaarten, heeft men toch deze kaarten weer wat zuiniger weten te maken. Dit komt doordat men optimalisaties heeft doorgevoerd van de eerste reeks chips. Je zou kunnen zeggen dat deze chips de evolutie zijn van de vorige reeks. Daardoor kunnen kloksnelheden omhoog en het verbruik omlaag. AMD claimt dat de 6000-series kaarten tot maar liefst 65% meer prestaties kunnen leveren per watt ten opzichte van de vorige generatie. Dit dient natuurlijk wel met een behoorlijke korrel zout genomen te worden maar het feit dat ze zo’n verbetering kunnen doorvoeren is op zijn zachtst gezegd indrukwekkend te noemen. Wat hier in de praktijk van over blijft is natuurlijk maar de vraag.

RDNA2 brengt voor het eerst ook Raytracing naar de AMD kaarten. Dit is een feature die bij NVIDIA al even in gebruik is maar AMD moest dit altijd softwarematig op zien te lossen. De Compute Units van de 6000 reeks chips hebben een Ray Accelerator aan boord waardoor deze berekeningen uitgevoerd kunnen worden. Hoe het precies in zijn werk gaat is helaas niet duidelijk gemaakt door AMD. Dit houden ze liever even voor zich. Maar met behulp van de FidelityFX software weet AMD Raytracing wel voor elkaar te krijgen in combinatie met rasterization.

Terug naar Boven

Laten we eerst naar de droge cijfers kijken kijken voordat we de kaart aan het werk zetten.

De 6900XT kaart heeft 80 Compute Units, het dubbele van wat de topkaart uit de 5000-reeks had. Het aantal Streaming Processors ligt zodoende op 5120 stuks terwijl het aantal Texture units 320 stuks bedraagt. De standaard kloksnelheid, ook wel de Game snelheid genoemd, ligt op 2015 MHz terwijl de kaart kan boosten naar maximaal 2250 MHz. Een en ander hangt wel af van temperaturen. De kaart bevat maar liefst 16 GB GDDR6 geheugen wat geklokt is op 16 Gbps. Dit moet zorgen voor nog betere prestaties, al is dit geheugen ook aanwezig op de lager gepositioneerde AMD kaarten. De kaart zou normaal gesproken 300 Watt moeten trekken en aangeraden wordt dat je een voeding hebt van minimaal 850 Watt. Dat is uiteraard afhankelijk van de rest van de samenstelling van de pc.

Één van de features die AMD met zijn kaarten levert is SAM oftewel Smart Access Memory. De kaart kan in zijn eentje al goed presteren maar extra prestaties met dezelfde kaart is altijd leuker natuurlijk. Dit is de tegenhanger van de Resizable Bar wat gebruikt wordt door Intel en NVIDIA. Door gebruik te maken van deze kaart in combinatie met een AMD processor is er een betere en efficiëntere communicatiestroom mogelijk tussen GPU en processor. Doordat er een deel van de bottleneck weggenomen wordt, kan er meer geheugen van de videokaart aangesproken worden. Dit zou volgens AMD zelf een winst tot 10% kunnen opleveren. Of dat ook het geval is, is altijd koffiedik kijken.

Een andere feature van AMD is de FidelityFX Super Resolution oftewel FSR. Dit is een beetje de tegenhanger van DLSS, de techniek die NVIDIA gebruikt. Echter verschillen de twee wel van werking. DLSS maakt gebruikt van een AI algoritme door middel van super computers en werkt alleen op kaarten uit het groene kamp. FSR rendert de frames op een lagere resolutie en gebruikt daarna een open source upscaling algoritme waardoor het lijkt alsof spellen op een hogere resolutie draaien. Dit werkt overigens op bijna alle kaarten dus niet alleen die van AMD. Het werkt zelfs op een iGPU van Intel. Natuurlijk werkt het ook prima op deze AMD kaarten, mocht je meer performance nodig hebben.

Ook al is dit een kaart van de GPU fabrikant zelf, dat betekent niet dat er geen software aanwezig is. Sterker nog: bij de drivers wordt een hele bundel met software geleverd. De software is genaamd Adrenalin en bevat vele mogelijkheden. Het is mogelijk games te optimaliseren en het is zelfs mogelijk om vanuit deze software de videokaart over te klokken, iets wat bij het groene kamp alleen maar kan met pakketten van andere fabrikanten. Ook streamen of video’s opnemen vanuit de software is mogelijk. Kortom: een vrij compleet pakket.

Wil je meer informatie, kijk dan op de internetpagina van AMD.

Terug naar Boven

De theorie is behandeld, tijd om te kijken naar de kaart zelf.

De voorkant van de doos ziet er netjes uit. We zien over de hele doos een afbeelding van de videokaart staan. Rechts bovenin zien we dan de baan van de videokaart. Op de achterkant van de doos zien we het internet adres terug waar de handleiding en de garantievoorwaarden staan. Onderin zien we een aantal logo’s. Klappen we de doos open dan zien we op de flap een stuk tekst staan over het Red Team, de kleur van AMD. Op het losse gedeelte staat weer de kaart afgebeeld samen met een paar van de features. Als we deze omdraaien dan zien we daar toch nog iets van een papiertje zitten. Dit is een QR code met de URL van de handleidingen. Zodra deze uit de verpakking gehaald wordt zien we nog een keycap in de verpakking zitten. Een leuk extraatje. Als we de aandacht weer verleggen naar de doos dan zien we een rol liggen. Dit is de videokaart die ingepakt is in een muismat, nog een leuk presentje dus.

Laten we de kaart uit de muismat halen. Wat we dan zien is een kaart die feitelijk uit twee kleuren bestaat. Een deel van de koeler is zwart, een ander deel van een metaalkleur. Het is zeker weer iets anders dan de kaarten die volledig in het zwart zijn uitgevoerd. Persoonlijk vind ik het echt strak zoals de kaart is neergezet. Bovenop de koeler vinden we dan nog een rode rand wat een verwijzing kan zijn naar het rode kamp. De koeler is van aluminium dus geen goedkoop plastic. De kaart weegt daardoor best wel wat maar je krijgt wel het gevoel dat je kwaliteit in je handen hebt. De kaart is iets kleiner dan de eerder geteste Gigabyte versie van deze kaart, wat komt door het grotere koelblok van de Gigabyte variant. De koeler is voorzien van drie ventilatoren die ervoor moeten zorgen dat koele lucht op het blok geblazen wordt en de warmte lucht van het blok weg geblazen wordt.

De drie ventilatoren lijken niet heel erg bijzonder te zijn. Je ziet aan de binnenkant van de ventilator wel iets van een lijn zitten maar daar is ook alles mee gezegd. Ze draaien allemaal in dezelfde richting. Sommige fabrikanten kiezen ervoor om de middelste ventilator de andere kant uit te laten draaien zodat warme lucht twee kanten opgeblazen wordt. Verder zijn de ventilatoren voorzien van een sticker met een grote R, wat verwijst naar Radeon. Bovenop onder een hoek van 45 graden zien we deze Radeon naam weer terug komen. Dit is tevens de enige verlichting die je op de kaart zult aantreffen. Wel is deze, in tegenstelling tot de 6700XT en 6800 kaart, uitgevoerd met RGB verlichting. Hier later meer over.

Aan de boven- en onderkant van de kaart zien we koelribben die moeten zorgen dat de warmte van de GPU weg gevoerd wordt. Deze zitten mooi verpakt in het koelblok. Het geeft het geheel een afgewerkte uitstraling, al zeg ik het zelf. Deze ribben zijn niet metaalkleurig maar net als de koeler compleet in het zwart uitgevoerd. Rechtsonder zien we twee kabels lopen die moeten zorgen voor de stroom richting de ventilatoren en de RGB verlichting. Aan de bovenkant zien we de twee PCIe connectoren zitten die ervoor moeten zorgen dat de kaart voldoende stroom aangevoerd kan krijgen om zijn werk te doen. Met een power draw van 300 Watt zijn deze twee connectoren voldoende.

Zoals we eerder al zagen is de backplate bijna volledig van aluminium. Dit geeft het geheel een mooie strakke look. Wel zien we een bracket zitten die er mede voor moet zorgen dat het koelblok op zijn plek gehouden wordt, specifiek rond het gedeelte van de GPU. In het midden van het bracket zitten de verschillende MLCC caps. Het is aan te raden hier niet teveel aan te zitten. Rechts onder op de backplate zien we een sticker met serienummer, productnummer en naam. Daarnaast zien we wederom een R staan, dit keer in de backplate gedrukt. Helemaal rechts onderin zit nog een stickertje die waarschuwt dat de backplate warm kan zijn.

Kijken we naar de aansluitingen dan zien we er vier zitten. Op de kaart zit één HDMI 2.1 connector, twee Displaypoort 1.4a aansluiting en een USB Type-C connector. Van de ene kant een aparte keuze, van de andere kant komen er meer monitoren op de markt die aangestuurd kunnen worden via een USB Type-C connector. Dit maakt het geheel net wat makkelijker met het aansluiten.

Terug naar Boven

Op het moment dat de 3000 serie van NVIDIA uitgebracht werd ben ik overgestapt naar een nieuw testplatform. Dit keer geen Intel (ook al wordt er gezegd dat Intel nog steeds beter is voor Gaming) maar een AMD platform. Waarom? In tegenstelling tot Z490 die toen beschikbaar was ondersteunde het X570 platform als enige PCIe Gen 4. Aangezien er door NVIDIA gepusht wordt op het feit dat de 3000 serie gebruik maakt van PCIe 4.0 is het niet meer dan logisch om hier naar te wisselen. De oudere kaarten van NVIDIA zijn opnieuw getest en ook de AMD Radeon 5600XT en 5700XT zijn meegenomen. Ook nieuw zijn de set van benchmarks die gebruikt zijn. Een aantal games zijn verdwenen, anderen hebben een upgrade ondergaan (neem Metro Exodus en Ghost Recon) en er zijn een paar nieuwe games bijgekomen (Forza en Borderlands). Twee van deze games ondersteunen ook de RTX technologie.

De benchmarks zijn uitgevoerd op het volgende platform:

AMD Ryzen 5 3600X @ 3.8 GHz
Gigabyte X570 Aorus Elite moederbord
2 x 8 GB G.Skill Trident Z Neo 3600 MHz C16 geheugen
Cooler Master ML240R RGB waterkoeler
Samsung 960 Evo 250 GB SSD (OS disc)
Kingston A2000 1TB SSD
Cooler Master Test Bench V2
Cooler Master V-series 750Watt voeding
Windows 10 Professional NL 64-bit
AOC U2879VF 4K monitor

De videokaarten die tot nu toe getest zijn staan hieronder vermeld, samen met de versie van de gebruikte driver op dat moment.

Alle tests zijn 3 keer uitgevoerd en er is een gemiddelde genomen van de resultaten om eventuele pieken of dalen uit de resultaten te filteren. Mochten er grote afwijkingen zijn, dan zijn de benchmark nogmaals uitgevoerd. Let wel op dat de resultaten zoals hieronder vermeld staan, niet overeen hoeven te komen met jouw tests. De resultaten kunnen per systeem verschillen en zelfs per videokaart.

Synthetische Benchmarks

Laten we beginnen met de standaard Synthetische tests, te weten 3D Mark en Unigine. Tevens draaien we een Raytracing test in de vorm van Port Royal. Ook al ondersteunt de kaart de technologie niet compleet, hij kan er wel enigszins mee overweg.

In de Firestrike tests, wat DirectX 11 tests zijn, staat de kaart bovenin de ranglijsten naast de Gigabyte variant. Tussen deze twee kaarten zit nauwelijks verschil wat op zich niet zo vreemd is. De AMD kaarten lopen goed op de oudere standaard. Gaan we echter kijken naar de Time Spy test dan staat de kaart nog steeds bovenaan maar een verschil met de RTX 3080 is er nauwelijks. Bij de Extreme test staat de ASUS kaart zelfs boven de AMD kaart. Zoals net gezegd kan de kaart wel overweg met Port Royal maar het resultaat is minder goed dan de NVIDIA kaarten. Daardoor eindigt deze 6900XT tussen de 3070 en 3080 in. De kaart presteert wel prima in de Superposition tests met uitzondering van de 8K test. De kaart zit wel in de buurt van de Gigabyte variant.

1920 x 1080

We laten de speciale tests achter ons en gaan eens kijken naar de games. Daarbij beginnen we bij de Full HD resolutie, wat volgens de laatste Steam Survey nog steeds de meest gebruikte resolutie is om op te gamen. Wel is het zo dat de kaarten tegenwoordig zo goed zijn dat de prestaties van een videokaart in de weg worden gezeten door de processor. Die is zo druk bezig dat er een achterstand ontstaat met het verwerken van opdrachten. Daardoor zit de videokaart te wachten tot deze aan het werk kan. We zien ook in de resultaten dat kaarten die lager gepositioneerd zijn in de rangorde een betere score neerzetten dan deze 6900XT. De kaart is te krachtig voor de processor, dus kan de volle potentie niet benut worden. En dat is jammer als je ziet wat de kaart moet kosten. De kaart staat vaak bovenaan maar bij bijvoorbeeld Deus Ex zien we dat de scores instorten. Blijkbaar kan het AMD platform niet goed overweg met het spel op deze resolutie. Een ander spel wat niet goed overweg kan met AMD kaarten is Ghost Recon: Breakpoint, althans: de gewone versie. Starten we de Vulcan versie van het spel op dan komen de prestaties beter uit de verf.

2560 x 1440

Gaan we de resolutie omhoog gooien naar 1440P dan komt de kaart al wat beter uit de verf. Echter blijven sommige spellen een probleem houden met de videokaart. Far Cry 5 werkt niet echt soepel met dit spel waardoor de scores blijven hangen in de buurt van de RTX 3070, een kaart die de helft moet kosten van de 6900XT. Hetzelfde geldt voor Deus Ex en Ghost Recon. Laatst genoemde presteert wel beter wanneer het spel gestart wordt met de Vulcan API. Ook qua Raytracing performance zit de kaart rond de 3070 van de tegenpartij maar dat is iets wat eigenlijk wel verwacht werd. De AMD reference kaart presteert over het algemeen iets minder goed dan de Gigabyte kaart maar de kloksnelheden van laatstgenoemde liggen ook ietsjes hoger.

3840 x 2160

Gaan we ook nog even kijken naar de 4K resolutie. Daar komt de kaart eindelijk een beetje tot zijn recht. In bijna alle benchmarks staat de kaart bovenaan, zelfs in Far Cry 5. Een paar uitzonderingen zijn Metro Exodus Extreme mode en Shadow of the Tomb Raider op max. Daar zijn de 3080 kaarten toch een tand beter. Bij Ghost Recon: Breakpoint weet de kaart ook met DX11 bovenaan te staan terwijl het met de Vulcan API nog beter presteert. Zeker een nette score. Over de Raytracing performance gaan we het maar niet hebben. Deze zit tussen de 2070 en 3070 kaart in.

Terug naar Boven

Deze 6900XT mag dan wel een kaart van AMD zelf zijn, dat betekent niet dat er geen software voor te krijgen is. Integendeel: AMD heeft in de drivers van de kaart een compleet software pakket verwerkt. Nu is het niet verplicht dit te installeren: de fabrikant heeft namelijk een keuzescherm ingebouwd zodat je zelf kunt bepalen of je de software wilt installeren of dat je alleen interesse hebt in de drivers. De software bevat toch wel een paar interessante opties, vandaar dat we deze installeren en in dit hoofdstuk even doornemen.

In het hoofdscherm zien we de meeste opties al terug. Bovenin vinden we een aantal tabbladen waarin tot in detail opties zijn verwerkt. Daaronder zien we het laatste gespeelde spel of benchmark terwijl je rechts daarvan de laatst gespeelde spellen ziet. Verder vinden we links een media venster waar schermopnames te zien zijn of video’s mee opgenomen kunnen worden. Aan de rechterkant zien we de stuurprogramma informatie, de apparaat status en een opwaardeeradviseur. Deze vertelt je wat je aan je computer kunt verbeteren voor de beste prestaties in een applicatie of spel.

Het tabblad Spellen laat zien welke spellen allemaal gevonden zijn door de software of welke al een keer zijn gestart. In het hoofdscherm is ook meteen zichtbaar hoe lang een spel of applicatie heeft gedraaid en wat het gemiddeld aantal FPS is wat behaald is. Klik je op een spel of applicatie dan krijg je wat meer informatie te zien. Het tabblad Compatibiliteit laat zien of je hardware een spel of applicatie wel kunt draaien en wat er eventueel aangepast dient te worden, wil je een beter resultaat krijgen.

In het tabblad opnemen en streamen kunnen opnames gemaakt worden en van alles streamen naar het internet toe. Dit naar de verschillende platformen die op het internet beschikbaar zijn. Er zijn vier opties in dit venster. In de kop Opnemen is het mogelijk een opname te maken die later gebruikt kan worden. Er kan gekozen worden uit het volledige scherm of een gebied. Selecteer de juiste opties en start de opname. Het blad Livestream is voor het streamen naar het internet toe. Ook hier zijn de nodige instellingen aan te passen. Als je klaar bent om live te gaan klik je op Live gaan. Daarnaast hebben we nog de Scène-editor waarbij je verschillende scènes kunt bewerken voor je livestreams of je opnames. In het tabblad Media zijn alle opnames en afbeeldingen terug te vinden.

Het laatste tabblad is Prestaties. Hier kunnen in het eerste tabblad het verbruik van de verschillende onderdelen van de computer bekeken worden zoals de processor, de videokaarten en het geheugen. Natuurlijk mogen de temperaturen en het stroomverbruik niet ontbreken. Het tabblad Afstemmen gaan we behandelen in het onderdeel overklokken. Hier staan namelijk alle instellingen om snelheden en voltages aan te passen. In het onderdeel Advies zien we aanbevelingen voor verschillende applicaties waardoor die applicatie beter zou moeten gaan draaien. Of dit veel effect gaat hebben betwijfel ik maar het hangt ook af van de computer die gebruikt wordt.

Rechts bovenin kunnen we nog naar het instellingen menu door op het tandwieltje te klikken. Daar zien we meerdere tabbladen waar behoorlijk wat instellingen aan te passen zijn. In het eerste scherm kunnen de updates ingesteld worden en kiezen of probleemdetectie gestart moet worden of niet wanneer er problemen zijn met het stuurprogramma. In Beeldkwaliteit kunnen instellingen als Anti-Lag en Radeon Boost ingeschakeld worden. bij Display kan de FreeSync ingeschakeld worden als je beeldscherm dit ondersteunt. Ook is Scaling in te schakelen. Met Hotkeys kunnen sneltoetsen geprogrammeerd worden voor verschillende acties. Er zijn nog veel meer opties maar die gaan we hier niet benoemen.

Dan is er nog een stukje software waarmee de verlichting aan te passen is. Dit zit helaas niet in de Adrenalin software zelf maar moet los gedownload worden. Het programma heet AMD Radeon RX 6000 Series RGB LED, een niet erg originele naam. De verlichting is overigens alleen aan te passen bij de 6800XT en 6900XT. De twee andere kaarten hebben maar een enkele kleur, namelijk rood.

Het scherm is net zo eenvoudig als de naam. Als het programma geïnstalleerd en gestart is zie je de kaart in beeld staan. Rechts staan er opties om de verlichting uit te zetten, de kleuren aan te passen, de helderheid te wijzigen en vier verschillende modi die te selecteren zijn voor het licht. Meer is er niet. In het andere tabblad staat alleen de software en firmware versie, niets meer. Niet echt de moeite om dit hier te tonen.

Voorbeeld van de verlichting

Terug naar Boven

Het is nog steeds mogelijk een videokaart over te klokken of instellingen aan te passen. Hierdoor zou een videokaart beter moeten gaan lopen. Dit kan gedaan worden door het verhogen van de snelheid of het voltage of de laatste juist te verlagen. Daardoor wordt er minder stroom verbruikt en dat heeft weer als resultaat dat de temperaturen juist dalen. Nu kan er een tool zoals Afterburner gebruikt worden maar AMD levert in zijn software ook overklok mogelijkheden mee. Deze zijn te vinden in het kopje Afstemmen waar we eerder in deze review al over spraken. Er zijn een paar mogelijkheden waar de software het overklokken automatisch voor je doet maar het meest interessante is toch wel het Handmatig overklokken. Daar staan een aantal opties die ingeschakeld kunnen worden. Is dit gedaan dan komen er nog meer opties tevoorschijn. LET WEL!!!!!! Overklokken is geheel op eigen risico. Gaat de kaart kapot dan kan er geen garantie verleend worden door AMD omdat je immers buiten de specificaties bezig bent geweest. Dat komt ook als waarschuwing naar boven op het moment dat het tabblad geselecteerd wordt.

Om te kijken wat een kaart kan doen qua overklok is het wel handig om te weten wat de normale instellingen van een kaart nu precies zijn. Deze waardes kunnen uitgelezen worden met het programma GPU-Z. Hier staan de verschillende snelheden genoemd en de BIOS versie van de kaart. Ook zijn hier de temperaturen en gemeten kloksnelheden in terug te zien.

Als alle opties ingeschakeld zijn kan er genoeg aangepast worden. Ga niet zomaar van alles helemaal op max zetten want dan heb je kans dat de hardware het begeeft. Test na elke wijziging of de instelling die je veranderd hebt ook wel stabiel is. Dit kan gedaan worden door een test te draaien als 3D Mark of Unigine Heaven. Doe dit net zo lang tot de applicatie niet meer reageert of de scores gaan instorten. Na lang tweaken komen we met deze kaart uit op een kloksnelheid van 2600 MHz. Dat is hoger dan de standaard waarde van 2250 MHz. Het voltage staat daarbij op 1100 mV. Hiermee krijgt de kaart nog voldoende stroom maar wordt hij niet te warm. Het geheugen overklokken was makkelijk: deze kon niet hoger dan 2150 MHz en dit bleek meteen stabiel te zijn. We hebben niets aan de fancurve aangepast maar wellicht dat het het mogelijk is nog meer eruit te halen als deze aangepast wordt.

Maar wat hebben we nu aan de hogere kloksnelheden? Als we gaan kijken naar de verschillen in Time Spy dan zien we nu een score van 15908 in totaal. Dit is een winst van 4,6%. Kijken we puur naar de GPU score dan gaan we van 18694 naar 19940, een winst van 6,7%. Op zich een redelijke winst. De Extreme test laat een soortgelijk beeld zien. Port Royal laat een winst zien van 7% wat ook best aardig is. Maar een game zoals Deus Ex: Mankind Divided gaat van 73 naar 74,95 in de zwaarst mogelijke vorm. Dat is een winst van nog geen 3%. Ik zou dat persoonlijk niet echt de moeite waard vinden.

Terug naar Boven

In het laatste hoofdstuk van deze review gaan we nog even kijken naar de temperaturen en het verbruik van deze 6900XT. De kaart heeft een aardig koelblok gemonteerd en met drie ventilatoren zou je verwachten dat de kaart wel koel blijft. Maar is dat ook zo met de reference kaart?

Als de machine alleen maar de desktop laat zien dan wordt de kaart niet warmer dan 38 graden. Dit is wel een beetje het gemiddelde van de kaarten die tot nu toe getest zijn. Daarbij draaien, in tegenstelling tot de vorige generatie, de ventilatoren niet meer. Dat zorgt er voor dat er ook minder geluid aanwezig is in de computer wat wel zo lekker is. Gaan we de GPU vol belasten dan stijgt de temperatuur naar 72 graden. Ook al lijkt dit hoog, de kaart kan het hebben. Andere kaarten behalen dezelfde temperatuur. Wat wel opvallend is, is dat de ventilatoren van de kaart echt niet hard draaien. Met maar 1361 toeren per minuut is het zelfs het meest langzame wat er gemeten is. Daardoor maakt de kaart ook niet veel geluid, wat een mooie bijkomstigheid is. Gaan we de kaart overklokken dan stijgt de temperatuur naar 80 graden maar ook dat kan de kaart prima aan.

Het verbruik van de kaart wordt op twee manieren gemeten. Er is de meting in de GPU-Z software maar er wordt ook gemeten bij het stopcontact door gebruik te maken van een Voltcraft Energy Check 3000. Gebeurt er niets dan wordt er maar 56 Watt verbruikt. Volgens de software is slechts 5 Watt toe te rekenen aan de videokaart. Als we dan Furmark starten dan stijgt het verbruik door naar 394 Watt. Dit lijkt veel maar kaarten uit de 3080 serie verbruiken meer. Als we echt gaan overklokken en we starten Doom Eternal dan komen we uit op een maximaal verbruik van 476 Watt. Netjes gedaan van de top kaart van AMD. Het is niet meer zo dat je een hele grote en sterke voeding nodig hebt. Uiteraard heb je bij een zwaardere processor wel een zwaardere voeding nodig maar geen 1000 Watt voedingen meer.

Terug naar Boven

Komen we aan het einde van deze review. Wat heeft AMD met de kaart neergezet? Deze kaart (en de overige kaarten uit de reeks, zo zal later blijken) zorgt ervoor dat het gat tussen AMD en NVIDIA echt gedicht is. Het heeft het rode kamp een paar jaar gekost maar ze zijn zeker terug waar ze horen. En als er meer concurrentie is zou het moeten inhouden dat prijzen ook lager zouden worden. Helaas brengen de chiptekorten roet in het eten en blijven de prijzen vrij hoog. Pluspunt van deze kaart is wel dat de kaart alleen via AMD te krijgen is voor de standaard verkoopprijs. Dat betekent overigens niet dat de kaart goedkoop is want €1000 voor een videokaart is nog steeds serieus geld (afhankelijk van de dollar koers)..

Als we naar de prestaties gaan kijken dan staat de kaart in 3D Mark bovenaan. Het gat met de 3080 is in sommige tests klein, in andere tests best groot. Raytracing is op het moment gewoon een pijnpunt, getuige de score in Port Royal. In Full HD gaat de kaart lekker mee al zijn er een paar applicaties die toch problemen geven met deze resolutie. Far Cry 5, Deus Ex en Ghost Recon: Breakpoint geven veel lagere waardes. De laatste presteert dan wel weer goed als we de Vulcan versie starten. Overigens heb ik de tests meerdere malen gedraaid, ook op een compleet nieuw geïnstalleerde pc met de nieuwste drivers. Hetzelfde beeld zien we bij de 1440P tests. En als de resolutie op 4K gezet wordt laat de kaart pas echt zijn spierballen zien en staat bijna altijd bovenaan. Niet slecht voor deze tweede generatie RDNA GPU.

Het uiterlijk van de kaart bevalt mij eerlijk gezegd wel. Het is vrij strak uitgevoerd met een mix van metaal en zwart. Het logo in het midden stoort absoluut niet en maakt de kaart wel af. De kleur van het logo is aan te passen met een klein stukje software wat te downloaden is van de pagina van AMD. Overigens kun je daar ook de software en de drivers downloaden. Dit zit allemaal in één pakket. Wil je alleen de drivers dan is dat mogelijk. Wil je meer, dan is het een kwestie van de juiste optie tijdens de installatie selecteren en je hebt meer voor handen. De software zit netjes in elkaar en stoort niet echt. Ook kan er met deze software overgeklokt worden zodat je geen extra programma meer nodig hebt.

Als we het dan toch over overklokken gaan hebben: De kaart kan veel hoger draaien dan dat het standaard doet. Waar de kaart normaal op 2250 MHz kan boosten weten we de snelheid omhoog te krikken naar 2600 MHz. Daarbij kan het geheugen naar 2150 MHz geschroefd worden. Wellicht dat dit laatste nog hoger kan maar helaas is dit gelockt in de software. Kijk je naar de prestatiewinst dan halen we winsten tussen de 3 en 7%. De kaart blijft wel aardig stil. Het verbruik stijgt wel aardig. In Doom Eternal gaan we van 431 naar 476 Watt, toch een 10% meer. Of het het waard is, is een keuze. Overklokken zorgt er wel voor dat je geen garantie hebt, mocht de kaart stuk gaan.

Mocht je echt het beste willen wat AMD in het assortiment heeft dan is deze reference kaart een hele goede keuze, mocht je hem ten minste via AMD kunnen kopen.

Mocht je op- en/of aanmerkingen hebben of iets te vragen, dan hoor ik het uiteraard graag. Mocht je dit een leuke review vinden, dan hoor ik het dit natuurlijk ook graag. 🙂 Het motiveert mij om nog meer reviews te maken.

Terug naar Boven